Wij werken samen met… David Evekinkstichting

Voor de rubriek Wij werken samen met… gaan we deze maand (november 2023) in gesprek met Silvia Heyl, directeur van de BOG (Stichting tot Beheer Onroerende Goederen). Een werkorganisatie die voor drie andere historische vastgoedstichtingen met sociale signatuur werkzaamheden uitvoert. Dat zijn: David Evekink Stichting, Stichting Hic Jacet Robur en de Stichting Sint Anthony Groote Broederschap.

In 2021, tijdens het themajaar ‘De vergeten eeuw’, is een bijzondere samenwerking ontstaan. De David Evekinkstichting heeft een van haar woningen tijdelijk als pop-up museum in bruikleen gegeven aan het Erfgoedcentrum Zutphen. “De BOG is ontstaan vanuit restauratie van erfgoed, en een van onze pijlers is dat wij vooral met historisch erfgoed bezig zijn in ons werk. Zodoende heb ik altijd veel contact gehad met Hendrik Haafkens van het Erfgoedcentrum. Tijdens onze contactmomenten kreeg hij het idee om een van de David Evekink-woningen een keer in de picture te zetten. Aanleiding daartoe was het onderzoek naar ’de geschiedenis van de negentiende eeuw in Zutphen’, dat in opdracht van het Erfgoedcentrum door Sophie Vries (Universiteit van Nijmegen) is gemaakt. Een van de personen die in dit onderzoek naar voren was gekomen, mevrouw Baneman, woonde destijds in een van deze woningen”, vertelt Silvia Heyl.

Startschot sociale woningbouw

“Dat onderzoek was ook de aanleiding voor een verhaal over de sociale woningbouw in de negentiende eeuw. In 2021 herdachten we de honderdvijftigste sterfdag van Evekink, die in zijn erfenis een legaat voor sociale woningbouw had beschreven. Daarin zag Haafkens mogelijkheden als startschot voor aandacht voor de eerste sociale woningen in Zutphen. Hiervoor moest wel een woning leegkomen. We waren net bezig met een proefwoning met infraroodverwarming in het kader van opties voor verduurzamen. Daardoor bleken er opeens mogelijkheden te ontstaan. Dit zou tijdelijk de museumwoning kunnen worden. Sommige dingen moeten ook gewoon in elkaar vallen en het viel allemaal net in elkaar.”

Meer samenwerking

“Haafkens betrok vier leerlingen van het ROC bij dit project. Die kregen bij deze stageopdracht ondersteuning van twee kunstenaars. Dat heeft tot mooie resultaten geleid, als je er op terugkijkt is het wel een succes geworden, ja. Ook voor de jongedames van de school. Hun opdracht was om in het huisje een expositie in te richten over het dagelijkse leven van dit arbeidersgezin van Baneman. De studenten en kunstenaars hebben hier een heel professionele en gelikte tentoonstelling kunnen neerzetten. Medewerkers van de Musea Zutphen stonden klaar om de pronkkamer in te richten. De gidsen van het Gilde enthousiasmeerden daarna bezoekers om binnen een kijkje te nemen. Zij vertelden hun ook over deze bewoonster, haar gezin en haar thuiswerkzaamheden voor de naaiclub van Dorcas. Getooid in kleding uit de negentiende eeuw, is het ze gelukt om tijdens de openstelling, en gelet op de toen geldende coronamaatregelen, 3000 mensen binnen te halen”, somt Heyl op. “In 2021 speelde corona door alles heen. Denk alleen al aan de anderhalvemeterregeling. De bovenverdieping konden we daarom beter niet gebruiken.”

Voldoening

“We hebben met z’n allen hard moeten werken om er echt een succes van te maken. Alhoewel we er zelf beperkt tijd in zouden steken, liep dat tot ieders tevredenheid toch anders. De studentes kwamen uit twee verschillende studierichtingen, normaal werden die niet gemengd. Het hoofd van de school concludeerde dat ze hier hadden geleerd dat dat elkaar wel heel goed versterkt. Daar was een win-winsituatie uitgekomen. Dus zo’n project geeft uiteindelijk veel voldoening alleen al door, ja, dat je met elkaar positief bezig bent. Dus je doet wat extra’s maar je krijgt er ook een boel voor terug”, besluit Heyl.

150 jaar sociale woningbouw in Zutphen

Tijdens het themajaar van 2021, ‘De vergeten eeuw’, was het honderdvijftig jaar geleden dat David Evekink overleed. Dat werd toen aangegrepen om aandacht te schenken aan de start van de sociale woningbouw. Maar in september 1873 werden dan echt de eerste sociale huurwoningen gebouwd van het legaat dat Evekink toen achterliet. In september 2023 vierde de David Evekink Stichting dit honderdvijftigjarige jubileum. De stichting zette de bewoners van deze huurwoningen in het zonnetje met een cadeaubon en een mooie doos chocolade. En reden voor ons om nog eens bij deze bijzondere samenwerking stil te staan.

Zie ook:

- Meer dan drieduizend bezoekers pop-upmuseum David Evekink (21 november 2021)

- Duizendste bezoeker pop-upmuseum David Evekink (21 september 2021)

- 26-8 t/m 14-11: Pop-upmuseum in David Evekinkwoning, Stap in de geschiedenis van arbeiders in de negentiende eeuw in Zutphen (2 augustus 2021)